TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ HỢP TÁC, HỢP TÁC XÃ NHỮNG NG THUẬN LỢI TRONG CHUYỂN ĐỔI TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THEO LUẬT HỢP TÁC XÃ NĂM 2023

 “Dương Quốc Dân”

Luật Hợp tác xã năm 2023 khi có hiệu lực sẽ tạo hành lang pháp lý thuận lợi, thông thoáng và các điều kiện thúc đẩy cho các tổ hợp tác (THT), hợp tác xã (HTX), Liên hiệp hợp tác xã (LHHTX) tham gia vào nền kinh tế - xã hội hiệu quả hơn; giúp THT, HTX, LHHTX có được đòn bẩy để phát triển trong quá trình thành lập và hoạt động sản xuất, kinh doanh, bình đẳng so với cách thành phần kinh tế khác, nhưng không triệt tiêu những nguyên tắc cơ bản của mô hình HTX. Đây chính là cơ hội để các THT, HTX, LHHTX phát triển trong thời gian tới.

Những thuận lợi, cơ hội trong chuyển đổi tổ chức và hoạt động theo Luật Hợp tác xã năm 2023: Đối với HTX, LHHTX: Luật Hợp tác xã năm 2023 đã thể chế hóa đầy đủ 8 nhóm chính sách của Nghị quyết số 20-NQ/TW vào trong Luật, quy định cụ thể về đối tượng, điều kiện, cơ chế, phương thức hỗ trợ,… điều đó đã tạo sự thống nhất trong thực hiện chính sách của các cấp, các ngành trong hỗ trợ HTX, LHHTX; đặc biệt là tạo sự khách quan, công bằng cho các HTX, LHHTX trong tiếp cận các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, giúp các HTX, LHHTX thuận lợi, dễ dàng hơn đề xuất các nhu cầu thụ hưởng chính sách để xây dựng, phát triển HTX, LHHTX (¹chính sách phát triển nguồn nhân lực, thông tin, tư vấn; ²chính sách đất đai; ³chính sách thuế, phí và lệ phí; ⁴chính sách tiếp cận vốn, bảo hiểm; ⁵chính sách ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; ⁶chính sách tiếp cận và nghiên cứu thị trường; ⁷chính sách đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, trang thiết bị; ⁸chính sách hỗ trợ tư vấn tài chính và đánh giá rủi ro). Luật Hợp tác xã quy định mở rộng đối tượng và điều kiện tham gia làm thành viên HTX, LHHTX (gồm: Thành viên chính thức; thành viên liên kết góp vốn; thành viên liên kết không góp vốn); giảm số lượng thành viên chính thức tối thiểu tham gia để thành lập HTX, LHHTX hay tăng tỷ lệ vốn góp điều lệ tối đa của thành viên chính thức lên 30% đối với HTX, 40% với LHHTX. Điều này đã tháo gỡ, cởi trói, tạo nhiều cơ hội, những thuận lợi hơn giúp cho các tổ chức, cá nhân trong thành lập HTX, LHHTX; đồng thời việc quy định mở rộng đối tượng và điều kiện tham gia giúp cho các HTX, LHHTX dễ dàng trong vận động, thu hút thành viên tham gia. Đặc biệt, đối với tỉnh Bình Dương với đa số người dân chủ yếu hoạt động kinh tế trên lĩnh vực Công nghiệp, TTCN, XD và đặc biệt là nông nghiệp kỹ thuật cao, thì đây là nền tảng để HTX của tỉnh thu hút những tổ chức, cá nhân có nguồn lực để nâng cao mức góp vốn vào HTX; hoặc những tổ chức, cá nhân có nhu cầu đầu tư vào nông nghiệp tham gia góp vốn với tư cách thành viên liên kết góp vốn vào HTX để cùng đầu tư, cùng hưởng lợi; bên cạnh đó, giúp thu hút các hộ sản xuất nhỏ lẻ, có sự hạn chế về nguồn lực tham gia làm thành viên liên kết không góp vốn, vừa giúp tạo thị trường nội bộ của HTX, vừa chia sẽ lợi ích, những rũi ro trong sản xuất, giúp cho thành viên ổn định sản xuất và các hoạt động kinh tế hộ thông qua HTX. Luật Hợp tác xã có bổ sung quy định HTX, LHHTX được lựa chọn mô hình tổ chức quản trị đầy đủ hay rút gọn thông qua quy mô tổ chức và hoạt động của mình để tổ chức quản trị phù hợp (HTX quy mô siêu nhỏ, LHHTX dưới 10 thành viên có thể tổ chức theo tổ chức quản trị đầy đủ hoặc tổ chức quản trị rút gọn). Đối với tỉnh Bình Dương, với quy định này sẽ tạo điều kiện cho HTX, trên địa bàn tỉnh có sự lựa chọn chuyển đổi tổ chức và hoạt động theo mô hình quản trị rút gọn; giúp cho các HTX, có điều kiện hoàn thiện tổ chức quản trị, thuận lợi trong công tác quản trị, điều hành HTX, LHHTX; giúp tiết kiệm chi phí cho bộ máy điều hành quản lý, góp phần chuyển sang tăng phần thu nhập chia cho thành viên. Luật Hợp tác xã mới còn quy định trao quyền cho HTX, tự quyết định việc cung ứng sản phẩm, dịch vụ ra bên ngoài sau khi đáp ứng đầy đủ nhu cầu của thành viên; quy định này đã tạo điều kiện cho các HTX, phát triển thị trường bình đẳng như các loại hình kinh tế khác.

Đối với THT: Luật Hợp tác xã mới đã quy định cụ thể các trường hợp THT phải đăng ký với cơ quan đăng ký (cụ thể khi góp vốn và hợp đồng hợp tác không xác định thời hạn hoặc có thời hạn từ 12 tháng trở lên), giúp THT xác định trách nhiệm của mình trong thực hiện đăng ký; tạo sự thống nhất quản lý, kiểm tra, giám sát tình hình tổ chức và hoạt động của THT, là cơ sở để tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ cho THT. Luật Hợp tác xã mới ngoài quy định chính sách hỗ trợ cho THT như HTX; thì còn có quy định hỗ trợ chuyển đổi THT lên HTX như: Tư vấn, hướng dẫn miễn phí về hồ sơ, thủ tục chuyển đổi; tư vấn, hướng dẫn miễn phí thủ tục hành chính về thuế và chế độ kế toán tối đa trong thời hạn 03 năm; miễn lệ phí cấp Giấy chứng nhận đăng ký HTX lần đầu; miễn lệ phí môn bài trong thời hạn 03 năm; miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp; miễn, giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai khi chuyển đổi thành HTX,… việc bổ sung chính sách này sẽ là nền tảng để khuyến khích, thúc đẩy gia tăng việc chuyển đổi từ mô hình THT sang HTX.